Doelstellingen
Het project van de Ouderenbehoefteonderzoeken heeft vier centrale doelstellingen:
- Het ondersteunen van evidence based, lokaal ouderenbeleid via een instrument dat de leefsituatie en de levenskwaliteit bij thuiswonende 60plussers in kaart brengt.
- Ouderen actief betrekken bij de planning, ontwikkeling en uitvoering van het onderzoeksproject, alsook bij lokale beleidsontwikkeling op basis van de onderzoeksresultaten.
- Het ontwikkelen van netwerken van lokale stakeholders en het ondersteunen van processen van gemeenschapsvorming.
- Het vaststellen van trends, evoluties in gemeenten, door het ouderenbehoefteonderzoek op een regelmatige basis uit te voeren.
Om het eerste doel - evidence based, lokaal ouderenbeleid ondersteunen – te realiseren, was er nood aan een onderzoeksaanpak die identiek was voor elke gemeente. Daarom werd een draaiboek ontwikkeld dat het mogelijk maakte om in elke gemeente de lokale behoeften van ouderen en uitdagingen inzake vergrijzing, op een gestandaardiseerde manier, in kaart te brengen. De stuurgroep die verantwoordelijk was voor de ontwikkeling van het draaiboek bestond uit provinciale en gemeentelijke beleidsvoerders.
Ten tweede werd de gelegenheid van een dergelijk project aangegrepen als kans om de politieke betrokkenheid van ouderen te stimuleren. Doorheen het hele proces van het project in een gemeente wordt de nadruk gelegd op de actieve participatie van ouderen. Het is dan ook niet enkel een onderzoek voor ouderen, maar ook vooral dóór ouderen.
Ten derde had het onderzoeksproces niet louter als doel om cijfers te verzamelen, maar is het ook een eerste stap in het creëren van een inclusieve, leeftijdsvriendelijke omgeving. In elke participerende gemeente werden daarom netwerken van lokale stakeholders ontwikkeld. Het creeëren van partnerschappen tussen de gemeente, seniorenadviesraden, voorzieningen en middenveldorganisaties blijkt een cruciale factor voor het ontwikkelen van duurzame, leeftijdsvriendelijke gemeenschapsinitiatieven.
Ten slotte heeft het project als doel om bepaalde trends in gemeenten in kaart te brengen. In verschillende steden en gemeenten wordt daarom het Ouderenbehoefteonderzoek een tweede keer uitgevoerd op een later tijdstip (vb. Brugge, Gent, Genk). Op die manier krijgen lokale besturen een zicht op de verschuivingen die zich binnen de gemeente voordoen. Bovendien kunnen ze nagaan of bepaalde beleidsmaatregelen zich vertaald hebben in gewenste resultaten.